اصطلاحات در نشر دیجیتال
تعاریف رسانه و دیجیتال
رسانه دیجیتال چیست؟
نشر دیجیتال چیست؟
مجوز نشر بر حامل دیجیتال چیست؟
مجوز نشر بر خط چیست؟
تعاریف محتوا و بسته بندی
تعریف محتوا
تعریف اثر یا عنوان
تعریف محتوای فرهنگی
تعریف بسته نرمافزاری
تعریف بسته رسانهای
آشنایی با شخصیتها
تعریف ناشر دیجیتال
تعریف تولیدکننده یا مالک اثر
تعریف نماینده مالک اثر
تعریف تهیه کننده اثر (مجری)
برای اینکه شخصیتی تهیهکننده باشد باید شرایط زیر مهیا باشد:
- اول اینکه سرمایه کار توسط او پرداخت شود (این سرمایه ممکن است وام یا کمک بلاعوض یا حتی متعلق به شخص دیگری باشد)
- دوم اینکه پدیدآورندگان مستقیماً توسط وی انتخاب و بکارگیری شده یا توسط نماینده او (مانند کارگردان) انتخاب شوند.
انواع صدور مجوزها
صدور و اخذ پروانه انتشار
نکته۱ - برای آثار دارای پروانه انتشار، بعد از انقضای زمان پروانهانتشار، با درخواست مجدد مالک امکان صدور پروانهانتشار برای همان ناشر اولیه یا ناشر دیگر وجود دارد مگر آنکه در قرارداد اولیه، مالک کلیه حقوق نشر اثر را به صورت انحصار و با قید زمان نامحدود به ناشر اولیه واگذار کرده باشد که در این صورت پروانهانتشار مجدد تنها برای همان ناشر قابل صدور میباشد.
نکته۲ - متقاضیانی که برای گواهیثبت آثار اقدام میکنند، میتوانند به طور همزمان، برای مجوزانتشار نیز درخواست دهند و نیازی به طی مراحل مجدد ندارند.
نکته۳ - برای دریافت مجوزانتشار نیازی به ارائه تائیدیه فنی شورای عالی انفورماتیک نمیباشد.
نکته۴ - آثار فیلم و موسیقی که در قالبهای رایج این نوع آثار - قابل استفاده در دستگاههای پخش خانگی- ارائه می شوند، اثر در قالب دیجیتال محسوب نمیشوند و برای دریافت پروانهانتشار باید در بستر دیجیتالی اتوران قرار گرفته شده باشند.
نکته۵ - برای تکثیر آثار داخلی مالک یا ناشر اثر باید جهت دریافت مجوز اقدام نماید. در صورتی که ناشر برای درخواست پروانهانتشار اقدام مینماید باید اجازه مالک مادی اثر را برای تکثیر آن ارائه نماید.
نکته۶ - پروانهانتشار هیچگونه حق مالکیت مادی را برای دارندهی آن ایجاد و یا اثبات نمیکند.
صدور و اخذ گواهی ثبت
- گواهیثبت نرمافزار، سند مالکیت معنوی اثر برای پدیدآورنده آن و مالکیت مادی برای دارنده گواهی میباشد. کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که پدیدآورنده نرمافزار میباشند، به منظور ثبت حقوق معنوی و مادی نرمافزار خود میتوانند درخواست دریافت گواهیثبت نرمافزار نمایند. هر نرمافزار، فقط یکبار میتواند گواهیثبت دریافت دارد.حقوق معنوی اثر قابل واگذاری نمیباشد.
- برای دریافت گواهیثبت ارائه تائیدیه فنی شورای عالی انفورماتیک الزامی میباشد. آثاری که ترکیب اثر آنها، مجموعه برنامه تولید داخل باشد در صورت دریافت این تاییدیه میتواند گواهیثبت نیز بگیرد.
- لازم به ذکر است حقوق معنوی برای پدیدآورندگان کلیه آثار تولید داخل به صورت مشاع بوده و هرگونه نقل و انتقال حقوق مادی نرمافزار نیاز به اجازه تمام افراد ذکر شده در گواهیثبت دارد. همچنین کلیه اشخاصی که به عنوان مالک در گواهی ذکر شدهاند به صورت مشاع در حقوق مادی نرمافزار سهیم خواهند بود مگر آنکه درصد مالکیت معینی برای افراد مشخص کرده باشند.
- در نظر داشته باشید مدت زمان مجوز ۳۰ ساله میباشد و انجام پروسه هم در ثبت اثر در شورای عالی انفورماتیک و هم در رسانههای دیجیتال وزارت ارشاد اسلامی طولانی مدت و گاهی تا یکسال زمان نیاز دارد.
صدور و اخذ مجوز تکثیر
- به دلیل ضرورت ساماندهی بازار و نظارت بر توزیع آثار نرمافزاری در کشور و همچنین عدم تصویب قانون برای ثبت و حمایت از حقوق پدیدآورندگان خارج از کشور، آثار و نرم افزارهای خارجی، از جهت محتوایی بررسی شده و فقط «مجوز تکثیر» برای آنها صادر میشود. آثار خارجی میتوانند توسط چندین متقاضی، مجوز تکثیر دریافت نمایند و این مجوز حقی در مورد مالکیت آن نرمافزار ایجاد نمیکند. مدت زمان اعتبار مجوز یکساله میباشد و بعد از پایان اعتبار نیاز به تمدید مجدد دارد.
- نکته: آثار خارجی که توسط تولیدکنندگان داخلی ترجمه شده باشد و یا توسعهای در محتوا یا کارکرد آنها انجام شده باشد، در صورت ترجمه یا توسعه انجام گرفته شده، امکان دریافت پروانه انتشار تعلق مییابد و تنها مقدار کار ویرایش، توسعه و یا توسعه انجام یافته در داخل مشمول قانون حمایت از پدیدآورندگان رایانهای می شود. لازم به ذکر است توسعهی انجام یافته، هیچگونه حق مادی (اعم از حق انحصاری در زمینه نشر یا عرضه اثر) نسبت به اصل اثر خارجی برای انجامدهندهی توسعه ایجاد نمیکند و سایر افراد کماکان میتوانند نسبت به انتشار اصل اثر خارجی، (با رعایت ضوابط مربوطه) اقدام نمایند.
- شرکتهایی که نمایندگی انحصار اثر خارجی را از مالک حقیقی آن دریافت کرده باشند از حق انحصاری برای توسعه، تکثیر و توزیع نرمافزار مربوطه برخوردارند. بدیهیاست توزیع آثار خارجی فوقالذکر نیز مشمول قوانین (طی مراحل بررسی و اخذ مجوز انتشار مربوطه) میباشد.
صدور و اخذ شامَد
صدور و اخذ شابَک
صدور و اخذ هولوگرام
هولوگرام برای ایجاد امنیت بیشتر، شماره سریالی بر روی برچسب به کار گرفته شده است و همچنین متن خاصی را در هنگام کندهشدن از خود به جای میگذارند و بصورت طرحی از برچسب جداشده و بر روی سطح قرار میگیرد. پس از دریافت پروانهانتشار یا مجوز تکثیر، آثار جهت توزیع و نشر در جامعه بصورت فیزیکی باید دارای هولوگرام باشند. نمامی مراحل این امر و تایید به عهده ناشر اثر میباشد.
- متقاضی پس از تکثیر، سه نسخه از اثر تکثیر شده را به همراه نامه اعلام وصول از مرکز تکثیر را به ناشر تحویل مینماید. پس از تایید تطبیق حامل تکثیرشده با نسخه اولیه و با توجه به شمارگان (با تایید مسوول بخش) هولوگرام در اختیار متقاضی قرار میگیرد.
- متقاضی موظف است هولوگرامها را بر روی تمام نسخههای تولید شده الصاق نماید. متقاضی باید از هرگونه توزیع و انتشار نسخههای تکثیر شده بدون هولوگرام، خودداری نماید.
قیمت حالحاضر هولوگرام برای نرمافزارهای داخلی و ایرانی ۳۰ تومان و برای نرمافزارهای خارجی ۸۰ تومان میباشد.